Қазақстан бидай өнімі бойынша ең көп зардап шеккен мемлекет

ФАО-ның (Біріккен Ұлттар Ұйымының Азық-түлік және ауылшаруашылық ұйымы) қараша айындағы соңғы есебінде әлемнің түрлі елдеріндегі астық пен бидай егінінің жаңартылған статистикасы берілген. Биылғы жылы Қазақстанда бидай егіні, жұмсақ тілмен айтқанда, сәтсіз болғаны бәрімізге мәлім. Бірақ әлемнің қалған бөлігіндегі жағдай қандай?

Австралия биыл бидай өнімділігінің төмендеуі бойынша бірінші орында тұр. Эль-Ниньо климаттық процесінің күшеюі Австралияда құрғақшылыққа әкелді, ФАО-ның болжамынша, биылғы бидай егінді айтарлықтай азайтады. Осылайша, астық былтырғы 39,7 миллион тоннадан 25,4 миллион тоннаға (-36%) азайды. Бұл көрсеткіштер,  шағын елдерді есептемегенде, абсолютті түрде де, пайызбен де биылғы ең нашар көрсеткіш. Біз жаңалықтардан мемлекеттік қолдау туралы еш ақпарат кездестірмедік. Кейбіреулер, керісінше, құрғақ ауа-райы фермерлерге бидайдағы клейковинаны арттыруға мүмкіндік берді, бұл сату бағасының өсуіне байланысты шығындардың орнын толтыруға көмектесетінін айтқан.

Биылғы жылы егіннің пайыздық төмендеуі бойынша Қазақстан әлемде екінші орында. ФАО есебіне сәйкес, 2022 жылы шығымдылықтың төмендеуі 32%-ға немесе 5,2 млн тоннаға жетеді. Алайда, 2019-2021 жылдардағы орташа көрсеткіштермен салыстырғанда, төмендеу апатты көрсеткішті және 10,4%-ды құрайды. Жиналған егін көлемінің азаюы мен сапасы төмен бидайдың рекордтық көлемі туралы осыған дейін бірнеше рет жазғанбыз.

Алжир пайданың 17%-ға төмендеуімен үшінші орынға жайғасқан. Дегенмен, Алжир 3 миллион тонна өніммен нарықтағы ірі ойыншы болып қала береді. Канада -13% және -4,5 млн тонна нәтижемен төртінші орынды иеленді. Мұндай құлдырау құрғақшылықтың салдарынан болды. Дегенмен орташа көрсеткіштермен салыстырғанда шамалы ғана төмендеген, ал астықтың сапасы, керісінше, жақсара түскен. Бұл жерде клейковина жоғары деңгейде және егіннің 90%-ы 1 немесе 2-сұрыпты құрайды.

Ресей биыл егіннің 10%-ға төмендеуімен бесінші орын иеленді. Дегенмен, ол бұрынғы жылдардағы орташа мәндерден айтарлықтай жоғары болып шықты. Абсолютті мәнде Ресейдегі құлдырау Австралиядан кейінгі екінші орында: минус 10,7 миллион тонна.

Қорытындылай келе, Қазақстан бидай жинау бойынша дүние жүзінде ең көп зардап шеккен ел болды деп айта аламыз. Канада мен Ресейде өнім айтарлықтай төмендеді. Соған қарамастан, Канададағы бидайдың сапасы жақсарып, ал ресейлік өнім орташа жылдық көрсеткішпен салыстырғанда тамаша болып қала берді. Австралияда кірістіліктің төмендеу пайызы салыстырмалы болса да, сапасы жақсы болды. Сонда Қазақстанда өнімнің де, сапаның да күрт төмендегенін байқаймыз.

Смотрите больше интересных агроновостей Казахстана на нашем канале telegram, узнавайте о важных событиях в facebook и подписывайтесь на youtube канал и instagram.