Ғалымдар ауыл шаруашылығына арналған инновациялық гидрогель ойлап тапты

Томск политехникалық университетінің ғалымдары Чехиядағы әріптестерімен бірігіп ауыл шаруашылығына арналған жаңа гидрогель жасады. Оның міндеті – топырақтағы ылғал мен тыңайтқыштарды сақтау. Жаңа гидрогельдің ерекшелігі, ол толығымен табиғи компоненттерден жасалған және адамдарға, жануарлар мен өсімдіктерге зиян келтірмейтін компоненттерге дейін ыдырайды. Зерттеу нәтижелері Journal of Cleaner Production басылымында жарияланды, деп хабарлайды World of NAN Томск политехникалық университетінің жаңалықтар қызметіне сілтеме жасап.

Гидрогельдер ауыл шаруашылығы мен орман шаруашылығында топырақтағы ылғалды сақтау үшін кеңінен қолданылады, өйткені оның құрамы тұқымның өнуіне тікелей әсер етеді. Жаңа гельдің құрамына тыңайтқыштар да енгізілген болып шықты. Мамандардың сөзінше, гель тыңайтқыштардың тез булануына мүмкіндік бермейтіндіктен, оларды үнемді жұмсауға жол ашады.

«Гидрогельдердің арқасында өсімдіктерді аз суаруға болады, тыңайтқыштар да аз жұмсалады. Бұл тұщы суды ұтымды пайдалану үшін маңызды. Сонымен қатар, гель тыңайтқыштардың топыраққа зиянды әсерін азайтады. Нарықта ұсынылатын гидрогельдердің көп бөлігі полиакриламид пен полиакрилонитрилден жасалған. Олар биологиялық тұрғыдан толық ыдырамайды, сондықтан топырақты ластаушылардың бірі болып саналады. Біз бастапқы компоненттер ретінде сарысу ақуызын және альгин қышқылын қолдандық. Бұл қол жетімді және табиғи ингредиенттер, олар мүлдем улы емес. Бұл біздің гидрогельдің басты артықшылығы », – дейді Антонио Ди Мартино, мақала авторларының бірі,

ТПУ химиялық және биомедициналық технологиялар мектебінің доценті.

Зерттеу авторлары ұсынған гидрогельді алу процесі қарапайым: бастапқы компоненттерді араластырып, кептіріп, таблеткаға сығымдау керек. Сұйықтыққа тигенде зат гель тәріздес болады және көбейеді.

«Уақыт өте келе гидрогель топырақта ыдырайды, соның арқасында ол бойындағы тыңайтқышты біртіндеп және біркелкі шығарады. Сонымен қатар, гидрогельдің өзі уақыт өте келе көміртегі мен азотқа дейін ыдырайды, ал азот – ауыл шаруашылығында кеңінен қолданылатын макроэлемент, өсімдіктер үшін маңызды құрылыс материалы. Сонымен бірге зертханалық тәжірибелер гидрогельді ылғалдың толық бөлінуінен кейін тағы бірнеше рет қолдануға болатындығын көрсетті », – деп атап өтті Антонио Ди Мартино.

Болашақта ғалымдар тағы басқа да тәжірибе жасап, тыңайтқыштарды топыраққа енгізуге мүмкіндік беретін жаңа материалдар іздемек. Зерттеуге Чехияның Томас Бата университеті, Сүт өнеркәсібі ғылыми-зерттеу институты және Топырақ пен суды сақтау ғылыми-зерттеу институтының ғалымдары қатысты.